کراتینین خون

کراتینین خون
4 – تعاریف
کراتینین محصول کاتابولیسمی کراتینین فسفات که در انقباض عضلات بکار می رود می باشد. تولید روزانه کراتینین و به تبع آن کراتینین به توده عضلانی فرد که تغییرات بسیار کمی داشته باشد بستگی دارد سطح کراتینین سرم در ارتباط با BUN تفسیر می شود که نسبت BUN به کراتینین برای سنجش عملکرد کلیه ها مفید است.
اختصاصات کلیوی و انسداد راه های ادراری باعث افزایش غیر طبیعی کراتینین می گردد پس از مصرف غذا خصوصا غذاهایی که حاوی گوشت زیاد باشند کراتینین مختصری افزایش می یابد کمترین مقدار آن ساعت 7صبح و بیشترین مقدار آن 7 شب می باشد.
• عنوان آزمایش
کراتینین خون
Creatinine jaffe Gen2 Comp(ID :0-445)
• اصول انجام آزمایش کراتینین خون
مقدار انجام آزمایش به روش آنزیمی رنگ سنجی می باشد
Creatinine + H2O Creatininase Creatine
Creatine + H2O Creatinase Sarcosine + Urea
Sarcosine + O2 + H2O SOD glycine + HCHO + H2O2
H2O2 + 4-aminophenazone + HTIB POD quinine imine chromogen + H2O + HI POD = پراکسیداز ، HTIB = تری یدو هیدروکسی بنزوئیک اسید
میزان تشکیل رنگ نسبت مستقیم با غلظت کراتینین دارد و با افزایش جذب نوری در nm 552 سنجیده می شود.
5- شرایط نمونه کراتینین خون :
• حداقل مقدار نمونه :
حدافل مقدار نمونه 100 لاندا (میکرولیتر) می باشد
• نوع نمونه :
سرم – پلاسما (هپارینه EDTA ) – ادرار بدون ماده محافظ. هر تست به 2 میکرولیتر نمونه نیاز دارد.
• شرایط نمونه برداری :
نیازی به ناشتا بودن نیست.
• شرایط نگهداری و پایداری کراتینین خون :
کراتینین در سرم در دمای 25- 15 درجه سانتی گراد 7 روز و در دمای 8 – 2 درجه سانتی گراد 7 روز و در فریزر سه ماه پایدار می باشد.
کراتینین در ادرار در دمای 25- 15 درجه سانتی گراد 2 روز و در دمای 8 – 2 درجه سانتی گراد 6 روز و در فریزر شش ماه پایدار می باشد.
دستگاه نمونه های ادرار را به طور خودکار به نسبت 1:20 با آب مقطر رقیق می کند.
توجه : در صورت مشاهده ذرات یا رسوب در نمونه ابتدا آن را سانتریفیوژ کنید و از قسمت رویی برای آزمایش استفاده نمایید.

• شرایط رد یا قبول نمونه :
ایکتروس : بیلی روبین تا mg/dl 20 تاثیری ندارد.
همولیز : تا Hb =800 mg/dl اثری ندارد.
لیپمی : تا L INDEX= 1000 mg/dl تداخلی ندارد.
اسید اسکوربیک : تا غلظت 30 mg/dl تاثیری ندارد.
6- مواد ، لوازم و تجهیزات
1- دستگاه اتو انالایزر MINDRAY BS 380 و متعلقات مربوط به ان
2- لوله گاما /میکروکاپ
3- سمپلرو سرسمپلر
4- کیت CREJ2
5- پارافیلم
6- نمونه : سرم، پلاسما و ادرار (هر تست به 2 میکرو لیتر نمونه نیاز دارد.)
7- کنترل percinorm PUC , percipath PUC
8- کالیبراتور Cfas
9- آب مقطر
7- روش انجام آزمایش کراتینین خون :
پس از تهیه ورک لیست روزانه ، ابتدا نمونه ها را از واحد توزیع سرم تحویل گرفته و در ابتدا شرایط ظاهری نمونه ها را چک نمایید سپس در صورت مناسب بودن شرایط کنترل کیفیت مطابق دستورالعمل کنترل کیفیت آزمایشهای کمی (Quantitative)، نمونه ها جهت انجام آزمایش به دستگاه داده شود.
• کالیبراسیون :
جهت کالیبراسیون از cfas استفاده می گردد. پس از هر بار کالیبراسیون باید مجددا نمونه های کنترلی به دستگاه داده شوند. همچنین پس از هر بار سرویس دستگاه (از جمله تعویض پروب) نیز باید کالیبراسیون انجام گردد.
8
14- محدودیت های انجام آزمایش (منابع بالقوه تغییر پذیری) :
1- مصرف غذای گوشتی زیاد موجب افزایش موقتی کراتینین می شود.
2- غلظت کراتینین عصرها بیشتر است.
15- اقدامات بعدی دربرخورد با نتایج غیر طبیعی :
ابتدا نمونه را مجدد به دستگاه داده تا از جهت جواب مورد نظر اطمینان حاصل کنیم سپس به سوپروایزر آزمایشگاه اطلاع داده می شود با توجه به سابقه بیمار و تماس تلفنی با بیمار درخواست نمونه گیری مجدد و یا ارجاع سریعتر به پزشک معالج داده می شود.
16- عوامل مداخله گر :
فقط تداخلات دارویی دارد
• تداخلات دارویی :
افزایش : آمینوگلیکوزیدها (مثل جنتامایسین)، سایمتیدین ، Cisplastin، داروهای نفروتوکسیک و داروهای شیمی درمانی حاوی فلزات سنگین
کاهش : لوودوپا
17- چگونگی تفسیر نتایج کراتینین خون :
• موارد افزایش کراتینین خون :
گلومرو نفریت ، پیلونفریت ، نکروز حاد توبولر، انسداد مجاری ادراری، کاهش خونرسانی کلیه (از قبیل شوک – دهیدراتاسیون – نارسانی احتقانی قلب – ارترواسکروز)، دیابت نفریت، ژیگانتیسم و اکرومگالی
• موارد کاهش:
ناتوانی مفرط ، کاهش توده عضلانی مانند دیستروفی عضلانی و میاسیتنی گراو