1. خانه
  2. تست خلط (Sputum Culture)

تست خلط (Sputum Culture)

1- هدف
هدف از تدوين اين دستورالعمل، تشريح روند انجام آزمایش و کنترل کیفی تست خلط (Sputum Culture) می باشد.
2 – دامنه کاربرد
اين دستورالعمل در واحد میکروبشناسی برای انجام آزمایش کشت خلط بر روی نمونه های خلط کاربرد دارد.
3 – مسئولیت اجراء


مسولیت نظارت بر اجرای صحیح این دستورالعمل بر عهده مسول کنترل کیفیت وسوپروایزر می باشد.
مسئوليت اجرای صحیح این دستورالعمل بر عهده مسئول واحد میکرو ب شناسی می باشد.
4 – تعاریف
خلط ترشحات مجاری تنفسی است که به وسیله ی مژک های داخل مجاری به سمت بالا رانده می شود. در بیماران مبتلا به عفونت ریوی خلط تازه ی صبحگاهی که به طور صحیح و بدون مخلوط شدن با بزاق دهان تهیه شده باشد در تشخیص نوع عامل عفونت به کار می رود.
• عنوان آزمایش
انجام آزمایش کشت خلط می باشد.
• اصول انجام آزمایش
هدف از آزمایش خلط، تشخیص علت عفونتهای مجاری تنفسی تحتانی با روشهای میکروسکوپی و کشت با روش کمی و در نهایت تست حساسیت دارویی می باشد. در برخی کشورها خلط از نظر وجود تخم گونه های پاراگونیموس و لارو استرونژیلوئیدس استرکورالیس نیز بررسی میگردد. در بیماران مبتلا به ایدز هنگامیکه درخواست از نظر پنوموسیستیس کارینی وجود داشته باشد، رنگ آمیزی اختصاصی باید انجام شود و روش نمونه گیری صحیح بایستی به بیمار آموزش داده شود.
5- شرایط نمونه :
• حداقل مقدار نمونه :
به اندازه 1cc تا 2cc
• نوع نمونه :
خلط
• شرایط نمونه برداری :
1- اولین نمونه صبحگاهی را پس از قرقره کردن و یا شستشوی دهان با آب ساده در ظرف دهان گشاد استریل جمع آوری نمائید.
2- بیمار باید در صورت امکان بایستد یا لااقل روی تخت بطور عمود بنشیند.
3- بایک تنفس عمیق ریه ها را پر نموده و سپس با یک نفس آنرا خالی نماید و با این عمل یک سرفه شدید و عمیق نماید.
4- خلط خارج شده در یک ظرف دهان گشاد (دارای گنجایش حداقل 25 سی سی) دردار دارای برچسب مشخصات، ریخته شود.
5- اگر نمونه بدست آمده کافی نباشد (1 تا 2 سی سی) نمونه گیری بهتر است تکرار شود.
6- درپوش ظرف بخوبی بسته شده و به آزمایشگاه ارسال شود. درصورتیکه تاخیر بیش از یکساعت اجتناب ناپذیر باشد، بایستی نمونه در جعبه یخچالدار حمل شود. (زمان قابل قبول از نمونه برداری تا انجام کشت 1 ساعت است).
• شرایط نگهداری و پایداری:
باید خیلی سریع روی نمونه کار شود.
• شرایط رد یا قبول نمونه :
مصرف آنتی بیوتیک، حجم کم نمونه، ارسال نمونه در شرایط نامناسب (برای مثال بر روی سواب)

6- مواد ، لوازم و تجهیزات
1- میکروسکوپ
2- محیط کشت – لوپ استاندارد – چراغ ازمایشگاه – سرم فیزیولوژی
7- روش انجام آزمایش
مقداری از نمونه خلط به وسیله سوآب بر روی لام قرار داده می شود و پس از گذاشتن لامل بر روی نمونه با عدسی 10 X از نظر وجود سلولهای اپی تلیال و نسبت سلولهای اپی تلیال به گلبول سفید و یا وجود عوامل دیگر بررسی می شود.
در بررسی میکروسکوپی اگر نمونه حاوی مقدار زیادی بزاق باشد ، آزمایش را نباید ادامه داد. خلط در صورت عفونت بیش از 10 سلول نوتروفیل به ازای هر اپیتلیال دارد. (در هر فیلد 10X)

 

تهیه گسترش جهت رنگ آمیزی گرم :
بهترین روش همگن کردن خلط بوسیله مواد موکولیتیک (مثل Di-EthioTereitol و یا پانکراتین)، قبل از تهیه گسترش است. می توان با استفاده از سرم فیزیولوژی استریل و کشیدن مخلوط آن به داخل سرنگ برای چند بار (در زیر هود میکروبیولوژیک) برای همگن کردن نمونه ها استفاده نمود. و سپس از خلط همگن شده لام تهیه نمائید.
کشت:
بدلیل عبور خلط از حلق و مخلوط شدن آن با فلور حلق از روش های کمی جهت کشت استفاده می شود. رقت های 10/1 و 100/1 از نمونه در سرم فیزیولوژی استریل تهیه کرده و از رقت 100/1 میزان مشخصی را برداشته و بر روی محیطهای Blood Agar، Chocolate Agar و مک کانکی کشت داده و به مدت 48 – 24 ساعت در جار حاوی CO2 قرار داده. بدنبال شمارش تعداد کلنی و محسوب نمودن حجم برداشتی از رقت 100/1، تعداد باکتری را در هر میلی لیتر خلط نشان داده. چنانچه شمارش باکتری غالب بین 1.000.00- 10.000 عدد باشد می توان آن را به عنوان عامل عفونت ریوی محسوب نمود و تست حساسیت دارویی انجام داد.
8- کنترل کیفیت :
کنترل کیفی تمامی محیط ها طبق دستورالعمل کنترل کیفی محیط ها انجام می شود
9- نحوه محاسبه نتایج در روش های کمی :
تعداد کلنی × عکس ضریب رقت × عکس میزان برداشتی  CFU/ml
10- محدوده مرجع (Reference Interval) :
ندارد
11- محدوده قابل اندازه گیری Reportable Range :
ندارد
12- محدوده هشدار یا مقادیر بحرانی :
ندارد
• • ملاحظات ایمنی:
طبق دستور العمل ایمنی و بهداشت رعایت شود
13- ویژگی های آنالیتیک (خصوصیات و کارآیی آزمایش):
با این آزمایش جهت تشخیص عفونت های مجاری تنفسی تحتانی انجام می شود.
14- محدودیت های انجام آزمایش (منابع بالقوه تغییر پذیری) :
طولانی شدن زمان نمونه گیری تا زمان انجام آزمایش
15- اقدامات بعدی دربرخورد با نتایج غیر طبیعی :
ندارد
16- عوامل مداخله گر :
• تداخلات دارویی :
مصرف آنتی بیوتیک توسط بیمار از رشد باکتری ها بر روی محیط های کشت جلوگیری کرده، و نمونه گیری نادرست که سبب رشد باکتری های نرمال حفره دهانی می شود.
17- چگونگی تفسیر نتایج :
بر روی باکتری های رشد کرده و پاتوژن کار شده و تست حساسیت دارویی انجام شود.
18- سایر موارد :
ندارد
19- مراجع و ضمائم :
باکتری شناسی تشخیصی
20 – مدارک مرتبط :
ندارد.

  • اشتراک گذاری:

دیدگاه خود را درج کنید