بی اختیاری ادراری

تعریف : شکایت از هر نوع ترشح غیرارادی ادرار

بی اختیاری ادراری استرسی :

در هنگام افزایش فشار داخل شکمی (یعنی در مواقع سرفه، عطسه یا فعالیت) رخ می دهد، یعنی موقعی که فشار داخل مثانه به بیش از حد پایداری مکانیسم نگهدارنده پیشابراه می رسد.

بی اختیاری ادراری استرسی معمول ترین نوع بی اختیاری در زنان است و در زنان جوان شایع می باشد.

اگر ترشح ادرار برای بیمار ناراحت کننده است، ارزیابی و درمان باید صورت گیرد. بی اختیاری ادراری اغلب با روش های نسبتاً ساده و غیرجراحی تقریباً در تمام موارد قابل بهبودی و درمان می باشد.

بی اختیاری ادراری اضطراری Ungency

این نوع بی اختیاری شایع ترین شکل بی اختیاری در زنان مسن تر است. ترشح غیرارادی ادرار همراه با، یا بلافاصله بعد از احساس اضطرار است و می تواند ناشی از افزایش حرکت عضله وتر سور باشد. این زنان ممکن است مشکلات دیگری نیز داشته باشند، همانند اضطرار ادراری، شب ادراری، افزایش دفعات روزانه ادرار.

تعریف شب ادراری : زنی که یک بار یا بیشتر در طی شب جهت ادرار کردن بیدار می شود.

بی اختیاری مختلط

علائمی از هر دو نوع بی اختیاری استرسی و اضطراری را دارد. خانم های جوان به احتمال بیشتر تنها بی اختیاری ادراری استرسی را بروز می دهند، در حالی که در زنان مسن تر بی اختیاری ادراری مختلط و بی اختیاری اضطراری بارزتر است.

بی اختیاری عملکردی و گذرا

بیشتر در زنان پیر شایع است و به یک نوع بی اختیاری گفته می شود که به دلیل عواملی غیرمرتبط با مکانیزم فیزیولوژیک ادرار کردن رخ می دهد.

بی اختیاری عملکردی می تواند به عواملی چون کاهش تحرک، درد اسکلتی، عضلانی یا ضعف بینایی مرتبط باشد.

عوامل خطرساز بی اختیاری ادرار:

سن، حاملگی، سابقه زایمان، چاقی، اختلال عملکردی با افزایش بروز بی اختیاری رابطه دارند.

علل طبی که معمولاً با بی اختیاری همراهند عبارتند از: دیابت، سکته مغزی یا قلبی، صدمات نخاعی.

حاملگی و زایمان زنان را حداقل در دوران جوانی مستعد ابتلاء به بی اختیاری ادراری می‌کند. تغییرات زیادی پس از زایمان رخ می دهد که می تواند یک زن را مستعد بی اختیاری ادراری استرسی کند. از جمله قدرت عضله بالا برنده آنوس (مقعد) کاهش می یابد. گردن مثانه به طرف پایین نزول می کند و عصب رسانی عضلات لگنی در اثر نوروپاتی (آسیب عصبی) پودندال دچار اختلال نسبی می شود.

علل قابل برگشت بی اختیاری ادراری شامل:

عفونت، هذیان، واژینیت آترونیک و اورتیت، داروها، عوامل فیزیولوژیک، تولید زیاد ادرار، کمی تحرک.

داروهایی که می توانند بر مجاری ادرار تأثیرگذار باشند:

آرام بخش ها مثل بنزودیازپین ها که می توانند سبب گیجی و بی اختیاری ثانویه به ویژه در افراد مسن شوند.

الکل ممکن است دارای اثر مشابه بنزودیازپین ها باشد و همچنین باعث اختلال در تحرک فرد و ایجاد یورز می گردد.

داروهای آنتی کونیرژیک می توانند سبب اختلال در انقباض درکور شوند و ممکن است منجر به دشواری در ادرار کردن و بی اختیاری سرریزی شوند. این داروها شامل آنتی هیستامین ها، ضدافسردگی ها، ضدسایکوز، مخدرها، ضداسپاسم و داروهای درمان بیماری پارکینون.

α آگونیست ها سبب افزایش مقاومت خروجی ادرار می شوند و ممکن است منجر به دشواری در ادرار کردن شوند.

β بلاکرها که گاهی در درمان هایپرتانسیون به کار می روند، همانند پرازوسین و ترازوسین ممکن است سبب کاهش بسته شدن پیشابراهی شده و منجر به بی اختیاری استرسی شوند.

بلوک کننده های کانال کلسیمی می توانند سبب کاهش انقباض عضله صاف مثانه و در نتیجه مسائل ادراری یا بی اختیاری شوند. این داروها هم چنین ممکن است سبب ادم محیطی شوند که خود باعث ناکچوری و یا تخلیه ادرار در هنگام شب می گردد.

مهارکننده های آنزیم مبدل آنژیوتانسیون می تواند سبب سرفه مزمن و مزاحم شوند که خود سبب بی اختیاری استرسی می گردد.

توجه: خروج ادرار به هنگام سرفه کردن بیان کننده بی اختیاری استرسی است.

درمان بی اختیاری ادراری

به دو روش جراحی و غیرجراحی می باشد.

درمان غیرجراحی شامل:

تغییر شیوه زندگی نظیر کاهش وزن در زنان چاق، کاهش مصرف کافئین

ورزش کف لگن (ورزش کگل Kegel )

استفاده از وسایل داخل واژن (پساری)

آموزش کنترل مثانه Bladder training

ورزش های کف لگن (ورزش کگل)

این ورزش ها باعث تقویت عضلات کف لگن می شوند. برای شناسایی این عضلات معاینه‌کننده انگشت اشاره خود را با فشار مختصری بر روی فورشت خلفی قرار می دهد و از بیمار می خواهد کف لگن خود را سفت کند، به طوری که انگار سعی می کند ادرار خود را نگه دارد و یا از خروج گاز جلوگیری نماید. در این صورت بیمار می تواند عضلاتی را که باید منقبض نماید را شناسایی کند.

انقباض را سه بار در روز یا بیشتر شامل 8 تا 10 انقباض مداوم انجام می دهد. حداقل 30 انقباض در روز برای مدت 6 هفته کافی است.

آموزش کنترل مثانه

از بیمار خواسته می شود تا به صورت جدول بندی شده ادرار کند. این فاصله بیشترین وقفه زمانی است که بیمار می تواند به راحتی تحمل کند. سپس از او خواسته می شود که صبح پس از بیداری و سپس طبق جدول زمانی هر 30 تا 60 دقیقه مثانه خود را تخلیه کند.

وسایل داخل واژینال یا داخل پیشابراه جهت درمان بی اختیاری ادراری در دسترس هستند. این وسایل در زنان با بی اختیاری استرسی نسبتاً خالص بدون تاریخچه ای از عفونت ادراری و بدون هیچ ممنوعیت از نظر باکترورل (مثل دریچه قلب مصنوعی) مناسب است. این وسایل استریل هستند و توسط خود بیمار گذاشته می شوند.

توجه: استروژن کونژوگر به تنهایی یا به همراه پروژستین نباید در درمان یا پیشگیری از بی اختیاری ادرار تجویز گردد.

آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک سپند با داشتن تمام امکانات لازم برای انجام کلیه آزمایشات و تست ها با متخصصین مجرب در خدمت هموطنان عزیز

جهت هر گونه سوال و مشاوره با شماره تلفن 22802020 تماس بگیرید.

آزمایشگاه پاتوبیولوژی سپند