ایمن سازی مادران باردار

ایمن سازی مادران باردار

در تئوری اعتقاد بر این است که جنین از واکسیناسیون مادر طی حاملگی متاثر می گردد . تا کنون مدارکی دال بر این موضوع در رابطه با واکسن های غیر فعال شده ویروسی و یا باکتریایی و یا توکسوئید ها گزارش نشده است .در حالیکه تجویز واکسن های زنده به مادران باردارممنوع شده است.در شرایطی که خطر عفونی شدن مادر و یا جنین بالا باشد و یا در مواردی که ضرر یک نوع واکسن مشخص نشده ، واکسینه کردن مادر نسبت به خطرات احتمالی بالقوه آن مهمتر است.

واکسن های هپاتیت A و B در دوران حاملگی توصیه می شود

واکسن پاپیلوما ویروس (HPV) در دوران حاملگی توصیه نمی شود.چنانچه پس از تجویز دوز اول مشخص شود که شخص حامله است از تجویز دوزهای بعدی تا پایان حاملگی بایستی اجتناب نمود.قبل از تجویز این واکسن نیازی به تست حاملگی نمی باشد.

واکسن غیر فعال شده اینفلوانزا

این واکسن برای خانم های حامله توصیه می شود.از آنجا که اینفلوانزا برای مادران باردار بویژه درسه ماهه دوم و سوم خطر ناک است لذا واکسینه کردن افراد قبل از شروع فصل اینفلوانزا بسیار اهمیت دارد .از آنجا که پیش بینی زمان دقیق شروع فصل اینفلوانزا غیر ممکن است واکسیناسیون روتین انفلوانزا برای همه خانم ها اعم از آنهاییکه حامله هستند و یا می خواهند حامله شوند در هر مرحله ای از حاملگی طی فصل اینفلوانزا توصیه می گردد.

واکسن های زنده انفلوانزا و MMR (اوریون ، سرخک و سرخجه) در دوران حاملگی توصیه نمی شود

واکسن پلی ساکاریدی پنوموکوکی

بی خطری این نوع واکسن طی سه ماهه اول حاملگی ارزیابی نشده است گرچه عوارضی نیز در میان نوزادانی که مادران آنها در دوران حاملگی نا آگاهانه واکسینه شده اند تا کنون گزارش نشده است.

واکسن ثلاث(دیفتری ، کزاز و سیاه سرفه )

پرسنل بهداشتی درمانی بایستی یک دوز از این واکسن را در هر حاملگی دریافت دارند( بدون توجه به وضعیت ایمنی بیمار) بهترین زمان تجویز این واکسن بین هفته های 36-27 حاملگی است چرا که امکان پاسخ آنتی بادی مادر و نیز انتقال پاسیو آن به جنین و شیر خوار بیشتر است.

واکسن واریسلا(آبله مرغان)

این واکسن برای خانم های حامله توصیه نمی شود.زنان غیر حامله ای که واکسینه شده اند نبایستی تا قبل از یکماه حامله شوند.از آنجا که زنان حامله در معرض خطر بیشتری نسبت به واریسلا و عوارض شدید آن هستند تجویز ایمنوگلوبولین بایستی قویا مورد توجه قرار گیرد( بدون در نظر گرفتن وضعیت ایمنی آنها ). تجویز این ایمنوگلوبولین به این زنان از ویرمی ، عفونت جنین ،سندرم واریسلای مادرزادی جلوگیری نمی کند و تجویز آن صرفا برای کنترل عوارض شدید عفونت در مادر می باشد.

واکسن زونا و BCG برای زنان حامله توصیه نمی شود.

زنان حامله بایستی از نظر ایمنی نسبت به واریسلا و سرخجه و حضور HBS Ag در هر حاملگی مورد آزمایش قرار گیرند زنان غیر ایمن بایستی بلافاصله بعد از زایمان نسبت به سرخجه و واریسلا واکسینه شوند.

تجویز واکسن های زنده و یا غیر فعال شده به مادران شیر ده ممنوعیت ندارد و برای مادر و شیر خوار مشکلی ایجاد نمی کند.واکسیناسیون آبله وتب زرد در زنان شیر ده ممنوع است .

لازم به ذکر است ، بطور کلی مبنای تصمیم گیری در زمینه ایمن سازی ،ترجیحا پروتوکول های مصوب ملی خواهد بود.

مجتبی جعفری

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر

آزمایشگاه پاتوبیولوژی سپند